Historia szkoły

1. Szkoła parafialna w Wojakowej - lata 1865 - 1903. Do roku 1903 dzieci i młodzież z Kątów uczęszczały do szkoły parafialnej w Wojakowej. Publiczna szkoła parafialna została tam otwarta 1 września 1865 roku. Staraniem i za namową ówczesnego proboszcza Wojakowej - księdza Władysława Żarlikowskiego istniejące gminy jednostkowe: Wojakowa, Kąty, Porąbka Iwkowska. Drużków Pusty i Połom Mały opowiedziały się za otwarciem publicznej szkoły parafialnej w Wojakowej. Każdorazowy proboszcz był zwierzchnikiem szkoły, a każdorazowy organista nauczycielem. Rozporządzeniem c. k. Rady Szkolnej Krajowej z dnia 28 listopada 1894 r., szkoła wojakowska stała się szkołą świecką.

2. Okres 1903 - 1918. Ksiądz Józef Krosnieński, ówczesny proboszcz parafii Wojakowa zainicjował budowę Domu Sióstr Służebniczek z ochronką w Kątach. Na ten cel zakupił grunt i rozpoczął budowę. W trakcie tej pracy został przeniesiony do innej parafii, dlatego w 1903 roku nawiązał kontakt z przełożoną generalną Zgromadzenia, Siostrą M. Leoną Jankiewicz ze Starej Wsi przekazując rozpoczętą budowę i część gruntu, w zamian za zwrot decydującej części kosztów. 26 marca 1903 roku przybyły do Kątów Siostry Służebniczki: Małgorzata Brogowska i Ludwika Chmaj. W niedługim czasie skierowana została tutaj trzecia siostra, Wincentyna Chrzan. Odtąd siostry kierowały pracami przy wykończeniu Domu, a na noc udawały się na plebanię do Wojakowej. Po kilku tygodniach mogły już zamieszkać w jednym wykończonym pokoju dopilnowując pozostałych prac. W tym czasie dzieci uczęszczały do szkoły w Wojakowej oddalonej ponad 5 kilometrów. Pokonanie takiej odległości było uciążliwe i trudne, dlatego siostry wychodząc naprzeciw tym potrzebom w porozumieniu z ówczesnym inspektorem okręgu w Brzesku, p. Erazmem Jasiewiczem wynajęły jeden pokój na salę szkolną. 18 października 1903 roku została otwarta jednoklasowa szkoła, której pierwszą kierowniczką została mianowana siostra Wincentyna Chrzan. Początkowo uczęszczały do niej dzieci z Kątów i Połomia Małego, dopiero w roku szkolnym 1906 / 07 zorganizowano drugą klasę i przyłączono Drużków Pusty i Porąbkę Iwkowską. W roku 1914 w szkole były cztery stopnie: I, II, III, IV. Jednak nie wszystkie dzieci w latach 1914-1918 kończyły szkołę. Z powodu trudnej sytuacji materialnej rodziców i wobec tego, że pomoc dzieci w pracach polowych i w gospodarstwie była niezbędna, znaczna ich część kończyła naukę na II lub III klasie.

Ustawa z 11 marca 1932 roku dzieliła szkołę podstawową na trzy stopnie:

Ustawa z 11 marca 1932 roku dzieliła szkołę podstawową na trzy stopnie:

- 4- klasową szkołę pierwszego stopnia

- 6- klasową szkołę drugiego stopnia

- 7- klasową szkołę trzeciego stopnia. Zgodnie z nową ustawą tylko szkoła w Iwkowej była szkołą trzeciego stopnia. Pozostałe szkoły były niżej uorganiozowane. Szkoła w Kątach była szkołą pierwszego stopnia.

Stopień organizacyjny szkół w gminie Iwkowa w l. 1918 ? 1938 przedstawia tabela.

Szkoła	Rok 1918	Rok 1931 Przed reformą  jędrzejewiczowską	Po reformie  szkolnictwa w 1932 r.
Iwkowa	4-Klasowa	7-Klasowa	III-go stopnia
Wojakowa	2-Klasowa	2-Klasowa	I ?go stopnia,  od 1937 r. II ? go stopnia
Kąty	1-Klasowa	1-Klasowa	1-go stopnia
Dobrociesz	1-Klasowa	1-Klasowa	I-go stopnia

 

Do wybuchu drugiej wojny światowej w szkole w Kątach zatrudnione były siostry zakonne: s. Jadwiga Maniecka  Urszula, s. Zofia Bąk Barbara, s. Eleonora Łączna. Złowrogie nastawienie okupanta do zakonów było przyczyną zwolnienia sióstr z pracy w szkole.

4. Okres okupacji: lata 1939 - 45.

Na miejsce zwolnionych sióstr zatrudniono osoby świeckie: p. Janinę Krzemińską i p. Władysława Misia. Zajęcia odbywały się tylko z niewielkimi przerwami.

5. Okres powojenny: lata 1945 - 58.

W roku 1945 utworzono 7 klasowa szkołę. Na polecenie nowych władz, siostry Jadwiga Maniecka i Zofia Bąk powróciły do pracy pedagogiczno wychowawczej. W trakcie roku 1949 / 50 siostry zostały zwolnione z pracy przez władze Polski Ludowej. Siostry Służebniczki w dalszym ciągu wynajmowały sale dla celów oświatowych aż do roku 1958, kiedy to została ukończona budowa nowego budynku szkoły, w którym nauka odbywa się do dziś. Trzecią salę wynajmowano wówczas u Wojciecha Serafina w Drużkowie Pustym w odległości 400 m od Domu Sióstr.

Nieistniejący już Dom Sióstr Służebniczek dawna szkoła z dwiema salami lekcyjnymi, później kaplica pod wezwaniem św. Józefa, w której do czasu oddania nowego kościoła odbywały się nabożeństwa.

6. Budowa szkoły: lata 1956 - 58.

Ciasnota, konieczność wynajmowania dodatkowej sali, zły stan budynków, w których odbywała się nauka, zmobilizowały społeczeństwo i władze szkolne do podjęcia decyzji o budowie nowej szkoły. Istotnym problemem było zdobycie miejsca pod lokalizację. Dzięki staraniom i życzliwości ówczesnej przełożonej Sióstr Służebniczek w Kątach, s. Zofii Bąk Barbary, w kwietniu 1956 r. społeczność tutejsza otrzymała od Zarządu Sióstr Służebniczek NMP w Starej Wsi parcelę o powierzchni 1 ha z przeznaczeniem na szczytny cel budowy i organizacji szkoły.

Budowa szkoły w Kątach została włączona w plan państwowy na rok 1956.

Komitetowi Budowy przewodniczył p. Bronisław Motak. Na cele budowy szkoły ludność dobrowolnie opodatkowała się po 50 zł z 1 ha. Dodatkowe fundusze stanowiły dochody z występów amatorskich teatrów prowadzonych przez nauczycieli z młodzieżą szkolną i wśród dorosłych. Oprócz tego mieszkańcy Kątów, Drużkowa Pustego, Porąbki Iwkowskiej i Połomia Małego brali czynny udział w niefachowych pracach takich jak wykopy pod fundamenty, zwózka i rozładunek materiałów.

Pod koniec roku szkolnego 1956 / 57 wybudowano już pierwsze piętro. W grudniu 1957 roku ukończono mury, a w lutym 1958 zakończono główne prace budowlane. 26 października 1958 roku otwarto nową szkołę. Klucze do nowej placówki odebrała p. Alicja Jawień kierownik szkoły.

Przekazania placówki dokonał ówczesny przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej w Brzesku, Tadeusz Bałys. W uroczystości otwarcia szkoły wzięli udział przedstawiciele władz powiatowych oraz inspektor oświaty Stefan Podolański, a także kierownicy okolicznych szkół i licznie zgromadzona społeczność lokalna.

Szkoła Podstawowa w Kątach - 1958 r.

7. W nowej szkole: lata 1958 - 2005

Równocześnie z rozpoczęciem nauki w nowo otwartej szkole następowało sukcesywne doposażenie jej w niezbędne sprzęty i pomoce. W roku 1964 została zelektryfikowana Porąbka Iwkowska oraz częściowo wsie Połom Mały i Kąty. 18 listopada tego roku w szkole zabłysły żarówki elektryczne. Elektryfikacja pozwoliła na wykorzystywanie w pracy dydaktycznej nowoczesnego na owe czasy sprzętu i pomocy dydaktycznych: rzutnika, radia, adapteru, telewizora. W latach 60 - tych istniały ożywione kontakty między sąsiednimi szkołami. W tym celu przygotowywane były odpowiednie programy i występy zarówno ze strony gospodarzy jak i gości. W szkole prowadzona była praca pozalekcyjna w kołach zainteresowań, często wystawiane były sztuki teatralne, istniało tzw. Ognisko oddział dla dzieci w wieku 4 - 7 lat. Przez prawie 30 lat - do roku 1989 - szkołą kierował pan dyrektor Józef Kusior. Jego staraniem szkoła zyskała wyposażenie w liczne pomoce, powstało boisko sportowe, chodniki i plac zabaw, a teren przyszkolny został obsadzony pięknymi drzewami i krzewami. W latach 1984 -1989 trwał ciągle przedłużający się ze względu na ówczesne realia, głównie brak środków remont, modernizacja i rozbudowa budynku szkolnego. Powstało nowe skrzydło, w którym umieszczono m. in. oddział przedszkolny. W szkole był wysoki poziom nauczania, którego miarą może być odsetek pozytywnie zdawanych przez absolwentów egzaminów do szkół średnich. Uczniowie odnosili sukcesy w konkursach przedmiotowych na etapie rejonowym i wojewódzkim.

Publiczna Szkoła Podstawowa w Kątach - 2003 r.

Obecnie szkoła liczy 160 uczniów. Dyrektorem szkoły od roku 1989 jest p. mgr Marian Drobiszewski. Kadrę pedagogiczną stanowi 10 - nauczycieli oraz ks. proboszcz i s. przełożona. Szkoła ma pracownię informatyczną, bibliotekę z dwoma stanowiskami komputerowymi i dostępem do Internetu, świetlicę z dożywianiem, salę gimnastyczną, boisko sportowe o asfaltowej nawierzchni. W bezpośrednim sąsiedztwie szkoły znajduje się boisko sportowe klubu piłkarskiego Olimpia Kąty, które jest udostępniane do zajęć sportowych młodzieży szkolnej. Szkoła jest otwarta na środowisko, bardzo dobrze układa się współpraca z samorządem terytorialnym. Od roku szkolnego 1999 / 2000 szkoła realizuje zadania wynikające z reformy oświatowej. Jest szkołą 6 klasową z oddziałem przedszkolnym. Młodzież z Kątów uczęszcza do Publicznego Gimnazjum w Iwkowej.

Budynek szkoły po remoncie - 2005 r.

W roku 2003 miały miejsce uroczyste obchody stulecia istnienia szkoły. Centralna uroczystość odbyła się 14 października, w Dniu Edukacji Narodowej, na którą zaproszono emerytowanych nauczycieli i pracowników, zasłużonych dla edukacji wsi, przedstawiciela Kuratorium Oświaty w Tarnowie, p. mgr Bogdana Szwajcera, Wójta Gminy Iwkowa, p. Bogusława Kamińskiego, przełożoną Sióstr Służebniczek w Kątach, s. Stanisławę Gromalę, ks, proboszcza Stanisława Nowaka, przedstawicieli samorządu terytorialnego oraz rodziców. Dyrektor Szkoły złożył podziękowanie wszystkim dobroczyńcom szkoły. W szczególny sposób dziękowano Zgromadzeniu Sióstr Służebniczek, którego członkinie były pierwszymi organizatorkami tutejszej szkoły. Dzięki staraniom organu prowadzącego szkołę Urzędu Gminy w Iwkowej - w okresie od września do grudnia 2004 r. przeprowadzono remont budynku szkolnego z funduszy Banku Światowego. Nauka odbywała się w pomieszczeniach zastępczych w podziemiach kościoła i sali katechetycznej na plebanii. Po przerwie świątecznej 3 stycznia 2005 r. wznowiono zajęcia w budynku szkoły.

Na podstawie Kroniki Szkoły

oprac. mgr Lucyna Pączek